Ömer GÜNGÖR

YOZGAT MANİLERİ

ELBİSEME MANİ VAR.

Elbisem iki koldur

Biri sağ biri soldur

İki kaşın arası

Yare gidecek yoldur.

Elbisem ölçülecek

Eteğim biçilecek

İmansız gavur oğlan

Şerbetim içilecek

Elbisesi pembeden

Yakışıyor giymeden

Yaktı beni kül etti

Onbeşime girmeden

Elbisemin küloşu

Sıkıyor kırışmıyor

Nazlı yarin resmine

Söylüyom konuşmuyor.

MANİLER ÇİÇEK AÇTI.

Çiçekler açtı soldu

Benzin sarardı soldu

Sensiz geçen günlerim

Karanlık zindan oldu

Çiçek açtı sarımsı

Benzim oldu karamsı

Yardan haber gelmedi

Yok mu bunun çaresi

Çiçekler dalda kaldı

Belikler solda kaldı

Hafta geçti gelmedi

Gözlerim yolda kaldı.

Çiçek demetlemekten

Gün güne eklemekten

Geleceksen gel yarim

Yoruldum beklemekten

MANİ DALDA BALLANDI.

Asmalarda üzüm var

Salkımında gözüm var

Yozgat’ın Kızlarına

Bir çift tatlı sözüm var

Asmadan üzüm aldım

Yemedim güzün aldım

Ben o yarin uğruna

Ölümü göze aldım

Asma dibi bükmeli

Dibine gül dikmeli

Gurbet elden yar seven

Biraz kahır çekmeli

Asmada üzüm san

Kem midir sözüm sana

Seher yıldızı gibi

Dikmişim gözüm sana

MASKARA MANİ KARA.

Karadut parmak gibi

Yarim var kaymak gibi

Yarim olsa neyleyim

Azıcık oynak gibi

Kara hergin içinde

Mavi dizlik dizinde

Sallansın öyle gezsin

Ergenlerin içinde

Kara kara böcekler

Dolmayı delecekler

İstemiyorum o puştu

Zorunan verecekler

Kara biber daneler

Yıkılsın meyhaneler

Ölürse çoklar ölsün

Yaşasın birtaneler

KAVAK DALINDA MANİ.

Kavağın kolu dalı

Esiyor deli deli

Sen bana yar olmazsın

Çektiğim elin arı

Kavağa karga geldi

Gönlüme dalga geldi

Yarin kulaç kolları

Üstüme halka geldi

Kavak başında karga

Vurdum yatırdım arga

Üzerim yüklü çıktı

Canım ister kavurga

Kavaktaki kar imiş

Yel vurmuşta erimiş

Otuz iki meyvanın

En tatlısı yar imiş.

MANİ MELER KOYUNLAR

Koyunlar gelmiş sağına

Sürün ayşe hanımın bağına

Ayşe hanımın bir kızı var

Benzer tereyağına

Koyun kuzudan olur

Ekmek beziden olur

Şimdiye kavuşurduk

İş bir cazıdan olur.

Koyunlar kuzuluyor

Yüreğim sızılıyor

Ne deyimde ağlayım

Gönlüm pek arzuluyor

Koyunu özde gördüm

Sürmeyi gözde gördüm

Zehmeride gül olmaz

Ben kızda gördüm.

YOZGAT’A MANİ ATTIM.

Yozgat yollar taşlı

Dön beri kalem kaşlı

Şu güzel Yozgat’lının

Yine gözleri yaşlı

Yozgat’lıyım hazlıyım

Kalemliyim yazlıyım

Yozgat’ta sevdiğim var

Onun için nazlıyım.

Yozgat benim durağım

Ben yarimden uzağım

Eller yar yar dedikçe

Yanar benim yüreğim

Yozgat’ın yollarına

Taş dökem göllerine

İlik düğme olayım

Yarimin kollarına

EŞMEDEN MANİ AKAR.

Eşme suyun ne tatlı

Başına gelen atlı

Anam babam sağolsun

Hepsinden yar tatlı

Eşme suyun bulanık

Cahilin bağrı yanık

Eller yare kavuştu

Ben döşşekte uyanık.

Eşme eşdim durulsun

Yu mendili kurusun

Çifte giden oğlanın

Çift demiri kırılsın.

Eşme susuz olur mu

Dibi kumsuz olur mu

Ben valiye danıştım

Yiğit yarsiz olur mu.

MANİCİ MANİ SÖYLER

Maniciyim manici

Çek belinden kılıcı

Eğer babam verirse

Varıcıyım varıcı

Mani bilmem nideyim

Hangi yola gideyim

Ellerin ki mor çiçek

Ben kötüyü nideyim.

Maniciyim manici

Köyümüzde birinci

Baban seni verecek

Alıcıyım alıcı

Mani bilmem naçarım

Dilden badem saçarım

Anahtarsız kapıyı

Yar kitler ben açarım.

ERİK DALINDA MANİ.

Eriği dikme yarim

Dikip de sökme yarim

Er geç ben seninim

Kasavet çekme yarim

Erik dalda top durur

Oğlan atı kopturur

Kızın gönlü olursa

Al yanaktan öptürür.

Eriği ezdireyim

Kaleme dizdireyim

Cep aynası değilsin

Cebimde gezdireyim

Eriği dalda koyan

Gözümü yolda koyan

Ne gavur ne müslüman

Beni bu halde koyan.

BAĞA GİRDİM MANİYE.

Bağa girdim yaprağa

Alnım değdi toprağa

Kız ben seni almadan

Girmem kara toprağa

Bağa vardım budama

Sefa geldin odama

Sefadan iş çıkmıyor

Dünür yolla babama.

Bağa vardım ışgına

İzin aldım beş güne

Mevlam bizi kavuştur

Evliyalar aşkına

Bağım var bellenecek

Bülbülüm dillenecek

Sabırlı ol sevdiğim

Ablam var yollanacak.

DAĞ MANİ DUMAN MANİ

Çorabın ağına bak

Dönde bir bağına bak

Beni özlediysen

Yozgat’ın dağına bak

Çorabını ördüğüm

Ayda bir yol gördüğüm

Sana hasta diyorlar

Nasıl oldun öldüğüm.

Çorap ördüm milinen

Dürdüm büktüm gülünen

Nazlı yare yolladım

Otuz iki dilinen

Çorap miliynen seni

Sarsam teliynen seni

Ellerinen konuşma

Gönlüm günüler seni.

MANİ DENİZE GİDER.

Deniz geçer sal değil

Sözlerim masal değil

Gönül çarşı pazarda

Satılacak mal değil

Denizlerde minare

Dalga vurdu kenara

Ben yarimden vazgeçmem

Herkes dursun kenara.

Deniz kenarındayım

Sırça sarayındayım

Al işlikli oğlanın

Her gün hayalındayım.

Denizin ortasında

Mum yanar su tasında

Allah canımı alsın

Üç güzel ortasında.

MANİ EKTİM AZ BİTTİ.

Ekinler ekiliyor

Çiftçiler çekiliyor

Eller yarim dedikçe

Bellerim bükülüyor

Ekin biçtim göğ iken

Dibinde sarı diken

Verin benim yarimi

Öğreteyim tor iken.

Ekini katlı yarim

Dilleri tatlı yarim

Gel dedim de gelmedi

Gavur inatlı yarim

Ekin ektim terledim

Dama çıktım parladım

Sevdiğimi görünce

İpek mendil salladım.

MANİ KAYADA OLMAZ.

Kayaların yılanı

Gel dolanı dolanı

Şu Yozgat’ın dağında

Yat beleni beleni

Kayalar buz bağladı

Acılar iz bağladı

Beni bir gelin vurdu

Yaramı kız bağladı.

Kayadan endim eniş

Mendili dolu imiş

O yar bana bakarken

Bıyığını sıçan yemiş

Kayadan atın beni

Kumlara katın beni

Emmim oğlu almazsa

Pazarda satın beni.

MANİ DEREYE GİDER.

Dereler yandan gelir

Bu sevda candan gelir

Yar lavanta sürünmüş

Koku Yozgat’tan gelir

Dere başı çim tutar

İki kardeş mum tutar

Küçüğünü ben alsam

Büyüğünü cin tutar.

Dereden yatırı var

Acemi katırı var

Seni almazdım amma

Ananın hatırı var

Dere boyu gitmedik

Kırda koyun gütmedik

Şu gülmedik başımda

Çimen kaldı bitmedik.

GÜL MANİYEN DANIŞIR.

Gül ektim hardal oldu

Hardallar dal dal oldu

Yeni el bir yar sevdim

Düşmanlar kol kol oldu.

Gül dalını eğer mi

Ucu yere değer mi

Sende gönlü olmayan

Böyle boyun eğer mi.

Gülün yaprağı kat kat

Alıyor beni firkat

Günlüksüz çalışmıyor

Yar al yanına ırgat

Gül gelir asmayınan

Su gelir basmayınan

Çirkin güzel olur mu

Oğlana küsmeyinen.

KUŞBURNUDAN MANİYE.

Kuşburnuna kuş konmaz

Konsa da karnı doymaz

Yar üstüme yar sevmiş

Kulağım bile duymaz

Kuşburnu güllenir mi

Dibi gübürlenir mi

Mahallesinden yar sevenin

Mintanı kirlenir mi.

Kuşburnunun kurusu

Geçti kızlar sürüsü

Sürüsünden fayda yok

Yaktı beni birisi

Kuşburnu güllenmez mi

Dibi gübürlenmez mi

Yar üstüne yar sevmiş

Mintanı kirlenmez mi.

ÇEŞMESİ MANİ AKAR.

Çeşme önünde musluk

Oğlanlar ıslık çalar

Şu Yozgat’ın kızları

Cepte kavrulmuş fıstık

Çeşme başı beklerim

Vay benim emeklerim

İmansız yare düştüm

Sızılar yüreklerim.

Çeş pınar çeşme pınar

Derdimi deşme pınar

Yar buradan geçerken

Bensiz konuşma pınar

Çeşme yaptım akıtma

Yar yollara bakıtma

Mektup yazdım yolladım

Düşmanlara okutma.

MANİ BİNDİRDİM ATA

Ata binip savuşma

Çalıları dolaşma

Öp babanın elini

Gerisine karışma

Atım araptır benim

Yüküm şaraptır benim

Yarim küsmüş gidiyor

Halim haraptır benim.

Ata binerim ata

Tabanca ata ata

Kurudu kemiklerim

Yalınız yata yata

At olu tepinmez mi

Kız olur öpülmez mi

Yarin öptüğü yerde

Gül olup bitilmez mi.

MANİ KAR İLE YAĞAR.

Kar yağıyor yağıyor

Yozgat’ın tepesine

Yozgat’lı oğlanların

Fiyaka neresine

Kar yağdı kar üstüne

Yar sevmiş yar üstüne

Varsın sevsin neyleyim

Dut yemiş nar üstüne.

Kar yağar üstümüze

Yelerler kastımıza

Bizde düşman çok amma

Gelmezler üstümüze

Kar yağar ipek gibi

Dökülür kepek gibi

Orada ne ürüyon

Zincirli köpek gibi.

MANİDE ARMUT BALI.

Armutun aşısına

Oturdum karşısına

İnsan gönül verir mi

Kapı bir komşusuna

Armut dalı kırıldı

Su dibinde duruldu

Vallahi haberim yok

Gaybetime vuruldu.

Armut dalda dallanır

Kız bahçede sallanır

Sallandıkça sallanır

Şekerlenir ballanır

Armut dalında diken

Dişlemedim ham iken

Kıymetini bilmedim

Nazlı yar yanımdayken

MANİM VAR ÇUBUK GİBİ

Çubuk kestim incecik

Daha yaşım gencecik

Havaslandım yar sevdim

Saramadım bir tecik

Çubuğum yok uzatam

Yollarını gözetem

Ay oğlan ayarın yok

Seni kime benzetem.

Çubuğun kırmızı dalı

Sevdalıyım sevdalı

Yarime kurban olsun

Yalan dünyanın malı

Çubuğunda lüleyim

Sen söyle ben güleyim

Ne dedim de darıldın

Önün sıra öleyim.

ARPA YOLDUM AZ KALDI.

Arpa buğday çec olur

Güzeller güleç olur

Güzelin boynundaki

Yiğide ilaç olur

Arpa yoldum az kaldı

Tel kırıldı saz kaldı

Merak etme nazlı yar

Kavuşmaya az kaldı

Arpa yoldu gül iken

İçinde mavi diken

Verin benim yarimi

Babam evinde iken

Arpa buğday biçemem

Yolum dardır geçemem

Yıldız kadar kız olsa

Yine senden geçemem

HARMANDA MANİ SÖYLER.

Harman yerinde durdum

Kınalı keklik vurdum

Güzellerin içinden

Telli kıza vuruldum

Harman yeri malama

Selam söylen halama

Ben varmıyom oğlana

Dudakları yalama.

Harman yeri yaş yeri

Usul bas yavaş yürü

Koynundaki turuncu

Bana ver de boş yürü

Harmanda hasırım var

İçinde mısırım var

Doğru söyle emmioğlu

Benim ne kusurum var.

MANİ BAHÇEMDİR BENİM.

Bahçe bağa gider mi

Hayva nara gider mi

Emmim kurban oluyum

Bu yol yara gider mi

Bahçede gül ağacı

Dibinedir ilacı

Sizin deli kızınız

Kara biberden acı.

Bahçe bezik değil mi

Adım kezzik değil mi

Ben sevdim eller aldı

Bana yazık değil mi

Bahçede gezen oğlan

Çevresi güzel oğlan

Anan sana kız bulmuş

Parayı kazan oğlan.

AY DOĞAR MANİ DOĞAR.

Ay bekledim gecikir

Yar yolladım seçilir

Yozgat’a haber salın

Nişanlısı dikilir.

Ay doğar dolanmaz mı

Bana yar bulunmaz mı

Senden evvel ölürsem

Cenazem kılınmaz mı

Ay aydınlık varamam

Dile destan olamam

Ay buluda girince

Bağlasalar duramam

Ay doğar elek gibi

Gün doğar melek gibi

Yarim hamamdan çıkmış

Turfanda kelek gibi.

MANİ MANİ BALLANDI.

Bal ile karışığım

Gel benim alışığım

El yanında küsülü

Tenhada barışığım

Giden ay tutulurmu

Bala tuz katılırmı

Zehmerinin ayazı

Yalınız yatılırmı

Bal koydum bal atsına

Havlunun ortasına

Yarim püskül yaptırmış

Kuluncun ortasına

Bal koydum bal atsına

Halının ortasına

O yar kekil kestirmiş

Alnının ortasına

BİZİM MANİ ALLANDI.

Al giydim alsın diye

Mor giydin sarsın diye

Gelenlere varmadım

Sevdiğim alsın diye

Alınan yeşilinen

Gezmeli eşininen

Daha yol mu gözleyim

Şu cahil başımınan

Al şalım mavi şalım

Ah edip ağlaşalım

Aramızda düşman var

Biz nasıl konuşalım

Al bürüğü başında

Kemer oynar kaşında

Kız bittim tükeniyom

Toplunuzun başında

Kaynak: Değerli hemşehrimiz Ertuğrul KAPUSUZOĞLU’nun 1996 YOZGAT Kültür Takvimi:

DERLEME:

Maniye maraz derler

Güzele kiraz derler

Kime derdim yansam

Yana yana gez derler

Taş dönmüyor dönmüyor

Taşdan bulgur emmiyor

Kör olası kevgene

Bişirdiğin yenmiyor

Ağam derim naçarım

İnci mercan saçarım

Sen azrail olunca

Ben cennete kaçarım

Ağam derin naçarım

İnci mercan saçarım

Dünya deniz olunca

Ben kuş olur uçarım

Ağaçlarda kestane

Kestane tane tane

Benim sevdiğim oğlan

Şu Yozgat'da bir tane

Ağaçlarda kiraz var

Kirazları yemezler

Ah vefasız analar

Evlen oğlum demezler

Ağ bürüğüm dolapta

Sarı milim çorapta

Ben yarimi bilirim

Şu karşı ki konakta

Ağ bürük bürünmüyor

Yar bu gün görünmüyor

Evler cehennem olmuş

İçeri girilmiyor

25 Ocak 2014 Cumartesi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder